|
Halk Oyunları: |
|
|
|
Halk
Oyunlarının Oynanış Nedeni, Yeri, Oyuncu Seçimi, Oyuncu Hazırlığı |
Halk
Oyunlarının Geleneği, İnanışı, Efsanesi, Öyküsü |
Halk
Oyunlarında Giysi, Çalgı, Oyun Adları |
Konularına
Göre Halk Oyunları |
Değişik
Yörelerde Değişik Grup Oyunları |
Halk
Oyunları Üzerine Düzenleme Çalışmaları |
|
Halk Oyunlarının Oynanış Nedeni, Yeri, Oyuncu Seçimi, Oyuncu Hazırlığı |
Halk oyunları düğünlerde, nişanlarda, askere
uğurlamada, yaylaya çıkış ve inişte, doğumda, dini ve milli bayramlarda,
kazanılan zaferin sonucunda, ferfene, barana, sıra gezmesi, yaren
sohbeti gibi toplantılarda oynanmaktadır. Oyunlar genellikle oyun
oynamaya elverişli açık alanlarda oynandığı gibi kapalı yerlerde
oynanır.
Özellikle düğünlerde, yörede iyi oynadığı bilinen kişiler davet edilir.
Çünkü topluluğun başında yörenin müziklerini ve oyunlarını iyi bilen ve
saygın kişiler bulunur.
Halk oyunları figür bakımından zenginliğini bu kişilere borçludur. Onlar
maharetini ustalığını göstermek için kendine özgü doğaçlama figürler
yapar. Böylece oynayan ya da oynamayan insanlara özellikle gençlere
oyunlar gösterilmiş, aktarılmış olur. |
|
Halk Oyunlarının Geleneği, İnanışı, Efsanesi, Öyküsü |
Halk
oyunları taklidi oyunlar (doğa oyunlarını,günlük yaşamı vb.) olabileceği
gibi,toplumsal olayları,aşkı sevgiyi de konu alan oyunlar vardır.Mesela
Urfa Kımıl oyunu,ekine zarar veren bir haşare yüzünden halkın yaşadığı
sıkıntıyı dile getirir ve bu oyunda olduğu gibi diğer oyunlar için de
çeşitli anlatılar vardır. |
|
Halk Oyunlarında Giysi, Çalgı, Oyun Adlar |
Oyun
oynamayı gerektiren nedene bağlı olarak insanlar günlük kıyafet veya
özel gün kıyafeti giyerler. Türkiye'de halk oyunlarına mutlaka bir müzik
aleti eşlik etmektedir. Kimi yerlerde, özellikle kadınlar türküyle de
oynamaktadırlar. Oyunlar isimlerini, yaratıcısı kişinin adından, coğrafi
bölge adından, tabiat olaylarından, içerdiği konudan vb. alır. |
|
Konularına Göre Halk Oyunlar |
İnsan
tabiat ilişkisini konu alan oyunlar.Yağmur, sis, akarsuyu konu alan
oyunlar.Bitkileri konu alan halk oyunları.Rakamlarla ifade edilen
oyunlar.İnsan hayvan ilişkilerini konu alan halk oyunları.
Toplumsal olayları konu alan halk oyunları; kavgayı konu alan oyunlar,
savaşı konu alan oyunlar, aşkı ve sevgiyi konu alan oyunlar, kızla
erkeğin birbirine kur yapmasını konu alan oyunlar.
Askere uğurlamayı konu alan oyunlar.Tarımı konu alan oyunlar, ekin
biçimi konu alan oyunlar, ürünün zarar görmesini konu alan
oyunlar.Meslekleri konu alan oyunlar, çobanlarla ilgili oyunlar,
kadınların yapmış olduğu günlük işleri taklit ederek erkeklerin oynadığı
oyunlar, ekmek yapımı inek sağılması gibi teşbih edilen oyunlar.Bir iş
üretimi ile ilgili oyunlar ip eğirme gibi. |
|
Değişik Yörelerde Değişik Grup Oyunları |
Türkiye'de
halk oyunları ülkenin kültürel yapısı gereği, oynanış şekli bakımından
birbirinden farklılık gösteren türlere ayrılır.Bunlara örnek olarak
Erzurum civarında Bar, Doğu ve Güneydoğu'da Halay, Trakya'da Hora,
Karşılama, Karadeniz'de Horon, Konya ve civarında Kaşık Oyunları, Ege'de
Zeybek verilebilir. |
|
Halk Oyunları Üzerine Düzenleme Çalışmalar |
Halk
oyunları artık doğal ortamından çıkmış, yarışmalar, festivaller
dolayısıyla sahnelenen bir sanat dalı haline gelmiştir.Bu nedenle de
sahneye uygun düzenlemeler yapılmaktadır. |
|